Hania Rani, Hilary Woods en Goldfrapp

OrenTroost in Onzekere Tijden, deel 6

In deel zes van de serie Orentroost aandacht voor nieuw werk van Hania Rani en Hilary Woods, met het debuutalbum van Goldfrapp als klassieker.

Na een korte vakantie mijnerzijds was het afgelopen maandag tijd om de draad weer op te pakken. Ik zit alweer een kleine week achter het Schrijfgetouw en voor zover dat kan in de bizarre wereld om ons heen heeft mijn dagritme weer min of meer zijn normale vorm aangenomen. Het lijkt inmiddels een beetje beter te gaan in Nederland. We mogen weer van alles - zij het met mate en inachtneming van allerlei nieuwe regels - en met de zomer in aantocht zien de dingen er wat minder somber uit dan toen ik deze serie begon. Dus hoewel ik nu nog niet van plan ben om mijn wekelijke shot muzikale troost af te schaffen zal de frequentie op een gegeven moment wél worden afgebouwd. Het valt niet altijd mee om wekelijks drie albums te recenseren.

Maar deze keer is het volgens mij toch weer gelukt. Er loopt zelfs weer een rood draadje tussen de albums die ik heb uitgekozen, namelijk dat het alledrie ‘vrouwenalbums’ zijn. Daarmee bedoel ik trouwens niet dat ze alleen voor vrouwen bestemd zijn, maar dat ze gemáákt zijn door vrouwen. Het elektronische karakter van de albums maakt dat op zich vrij triviale feitje nét wat bijzonderder, omdat elektronische muziek lange tijd toch vooral een mannendomein was. Natuurlijk zijn er best voorbeelden te noemen van vrouwelijke artiesten binnen de elektronische muziek (luister bijvoorbeeld naar het nieuwe album van Kaitlyn Aurelia Smith), maar hoe je het ook wendt of keert: ze zijn sterk in de minderheid. In mijn muzikale jaaroverzicht van 2019 staat bijvoorbeeld slechts één elektronisch album dat door een vrouw is gemaakt.

Daar komt nu dus een beetje verandering in, heel veel lees- en vooral luisterplezier!

Hania Rani - Home

Hania Rani (echte naam Hanna Raniszewska) is een klassiek geschoolde Poolse pianiste en componiste die onder meer aan de prestigieuze Fryderyk Chopin University of Music in Warschau studeerde. Daar koos ze naast haar klassieke lesprogramma ook heel doelgericht voor extracurriculaire lessen in jazz en elektronica. Na haar studie woonde ze een tijdje in Reykjavik, waar ze veel materiaal voor haar debuutalbum Esja uit 2019 opnam. Die demo’s kwamen terecht op het bureau van jazztrompettist Matthew Halsall (wiens album When The World Was One ik in mijn muzikale jaaroverzicht van 2014 besprak) en hij bood haar onmiddellijk aan het album uit te brengen op zijn label Gondwana Records. Inmiddels woont Hania Rani in Berlijn, waar ze - geïnspireerd door muzikale stadgenoot Nils Frahm - een gezonde obsessie ontwikkelde voor opnametechniek. Op Home, haar tweede solo-album, werpt dat zijn vruchten af. De fraaie, soms delicate maar altijd spannende mix van stijlen op dit album is geweldig geregistreerd. Vanaf het sprookjesachtige openingsnummer Leaving is duidelijk dat we met een talentvolle dame te maken hebben. Haar parelende pianospel, de smaakvolle elektronische arrangementen en haar ontwapenende zang eisen niet alleen onmiddellijk je aandacht, maar veroorzaken ook kippenvel. Haar stem heeft wel wat weg van Tori Amos, en dus ook van een jonge Kate Bush. Ze windt op dit album bij tijd en wijle ook geen doekjes om haar muzikale invloeden. In de track ‘Letter to Glass’ zit méér dan een zweempje minimalisme à la Philip Glass en ‘F Major’ klinkt zoals Fryderyk Chopin zou hebben geklonken als hij nu had geleefd. In fraai contrast daarmee staan tracks als het epische ‘Tennen’ en ‘I’ll Never Find Your Soul’ dat een onweerstaanbare poppy aantrekkingskracht heeft. De track waarmee ze het album afsluit, ‘Come Back Home’, is een prachtige, op de elektrische piano gespeelde jazzy ode aan Nils Frahm, maar hij bevat ook een melancholiek verlangen naar ‘thuis’. Iets dat haar als wereldreizigster zeker niet vreemd zal zijn. Prachtig album en daarom zeer hartelijk aanbevolen!

Hilary Woods - Birthmarks

Hilary Woods zal bij sommigen bekend zijn van de Ierse indie-rockgroep JJ72, die ze overigens al in 2003 verliet om zich op de opvoeding van haar dochter te kunnen richten. In 2014 en 2016 bracht ze de EP’s Night en Heartbox uit, waarvan vooral de laatste een voorschot nam op de dromerige, wat donkere elektronische folk die op haar solo-debuut Colt uit 2018 te horen was. Ze nam Birthmarks, haar tweede solo-album, op toen ze hoogzwanger was, vandaar de titel. Ze deed dat samen met producer Lasse Marhaug, die onder kenners vooral bekend zijn zijn van zijn werk met de Japanse Noise-artiest Merzbow. Zijn productionele invloed en ‘muzikale’ bijdragen zijn zeer herkenbaar. De toch al melancholieke duistere indie-electronic folk van Woods krijgt er een kartelig avantgarde-randje door dat enerzijds vervreemdend werkt maar anderzijds wel heel spannend en lekker is. Het begint al met de album-opener 'Tongues Of Wild Boar', die begint met geritsel en elektronische windgeluiden, waarna een zware, vervormde beat invalt die er met die diepe gestreken cello van Okkyung Lee en de wat hese zang van Woods een zeer onheilspellende nachtballade van maakt. Die sfeer wordt effectief doorbroken door de warme gitaarklanken aan het begin van ‘Orange Tree’, het nummer erna, maar ook daar bekruipt je al snel een prettig opwindend gevoel van onbehaaglijkheid. Dat is trouwens wel het mooie aan de muziek van Hilary Woods. Ondanks dat het geen gemakkelijke kost is zal het slechts bij weinigen echt afkeer opwekken. Dit album biedt een afwisselend palet aan nachtelijke dreampop, donkere folk en noisy nightmares. Zeker naar het eind van de toch al korte tijdsduur van 31 minuten wordt er uit meerdere bizarre geluidsvaatjes getapt, en daarom zal het hoogstwaarschijnlijk meerdere luisterbeurten vergen voor Birthmarks zich in al zijn mystieke glorie aan je openbaart. De aanhouder wint echter, en dan is het heerlijk zwelgen in het bizarre - en stiekem ook heel gaaf klinkende - universum dat Woods en Marsaug voor ons schilderen. Not for the faint-hearted, maar wel ongelooflijk mooi.

Goldfrapp - Felt Mountain

Voor ze haar solodebuut Felt Mountain opname werkte Allison Goldfrapp samen met frontline electronica artiesten als Tricky, Orbital en Add N To (X). Felt Mountain verscheen in 2000, op het hoogtepunt van de Britse triphop, maar Allison koos nadrukkelijk voor een ander muzikaal concept om haar brede palet aan stijlinvloeden vorm te geven. Het hele album ademt de sfeer van romantische jaren-60 soundtracks. Komt dat niet door het smachtende stemgeluid van Allison, dat hier en daar herinneringen oproept aan zoetgevooisde zangeressen als Karen Carpenter en Roberta Flack, dan komt het wel door de verrukkelijk weelderige arrangementen van multi-instrumentalist Will Gregory. Vooral de gulle inzet van strijkers en de over het algemeen trage tempi maken het rood-satijnen nachtclubsfeertje compleet. Als je Felt Mountain afzet tegen haar latere werk dan zou je snel geneigd kunnen zijn om het album als een speels niemendalletje te beschouwen, als een dingetje dat ze al haar hele leven wilde maken, maar dat uit haar systeem moest voor ze zich op de strakkere elektronische pop kon richten die ze op haar tweede album Black Cherry maakt. Maar daarmee zou je zowel de instant-klassieker Felt Mountain als het bijzondere, kameleon-achtige vocale talent van Allison Goldfrapp en de oneindige muzikale genialiteit van Will Gregory ernstig tekort doen. Gelukkig brengt haar derde album, Supernature, die verrukkelijke sfeer van haar debuut weer een beetje terug, maar Felt Mountain blijft een uniek, op zichzelf staand meesterwerk.