Roon 1.5 - review

Roon 1.5, en een korte terugblik op 1.4

Uitdijend Universum

auteur: Max Delissen

Toen Roon eind 2017 de 1.4 versie van hun player-software uitbracht was die voor veel gebruikers misschien een beetje teleurstellend. Niet omdat er geen goede verbeteringen en upgrades in zaten, want die waren er genoeg, maar omdat we met versie 1.3 uit begin 2017, met zijn uitgebreide nieuwe DSP-functie, Dynamic Range Indicator en Social Sharing, natuurlijk wel heel erg verwend waren. Nu hebben we nog geen half jaar later alweer de Roon 1.5 versie. Dat lijkt érg snel, maar Roon heeft ook intern een stormachtige groei doorgemaakt, en een groter team kan nu eenmaal meer werk verzetten. Daarom is er toch méér dan genoeg over te vertellen. Dat vonden we echter een beetje sneu voor 1.4, dat zo de geschiedenis in dreigt te gaan als een soort ‘tussenversie’. Daarom zometeen de noviteiten in Roon 1.5, maar nu eerst even een samenvatting van de redenen waarom Roon 1.4 wel degelijk een ‘coole’ update was.

Roon 1.4: Radio, Volume en iOS

Eerlijk is eerlijk; Roon 1.4 bracht meer verbeteringen dan nieuwe functies, maar sommige daarvan waren wel degelijk van groot belang. Zo werd het ‘Radio’ algoritme aangepast, waardoor Roon een bredere en verrassendere selectie muziek aanbood als je de ‘Radio’ functie had ingeschakeld. Radio…wat was dat ook alweer? Radio doet precies wat het zegt, het maakt een radiostation van je collectie, dat ‘uitzendt’ in genres die passen bij het album dat je als eerste draaide. Speelde je bijvoorbeeld Kind Of Blue van Miles Davis, dan kon je daarna een mix verwachten van artiesten als John Coltrane, Chet Baker, Ben Webster of Lee Morgan. Alleen was het veel gebruikers opgevallen dat de Radio functie in Roon 1.3 redelijk vaak dezelfde keuzes maakte. In Roon 1.4 werkte het algoritme een heel stuk beter.



Daarnaast was er goed gekeken naar de gebruiksvriendelijkheid van de volumeregeling in de app. Die was tot en met 1.3 nogal priegelig en dat leidde vaak tot luidruchtige verrassingen. Roon 1.4 maakte de interface niet alleen groter en duidelijker, maar voegde ook start- en maximumvolumes in die door de gebruiker per apparaat konden worden ingesteld. Een echte noviteit was de mogelijkheid om je iPhone of iPad in te stellen als Output. Omdat veel ‘Roonies’ sowieso een iOS apparaat als afstandsbediening gebruiken werd deze functie toegevoegd, zodat de telefoon of tablet die op dat moment de app open had ook terug te vinden is in de lijst van Zones. Op die manier tover je je iPhone of iPad om in een draadloze Roon walkman. Hoofdtelefoon inpluggen en klaar… Erg handig om naar muziek te luisteren terwijl iemand anders televisie kijkt.



En tenslotte werden ook de ‘home automation’ modules van Crestron en Control4 ondersteund in Roon 1.4, wat een belangrijke doorbraak betekende voor de Custom Install markt. Die is in Nederland misschien niet zo groot, maar elders in de wereld ging bijna hoorbaar gejuich op toen die functies in Roon verschenen.

Zo zie je, Roon 1.4 was dus toch gewoon een toffe versie.

Roon 1.5 - Versions, MQA en Welkom Linn gebruikers

Hoe cool 1.4 ook was, het kan niet ontkend worden dat Roon 1.5 een paar nieuwe functies bevat die met name bij audiofielen zeer goed in de smaak zullen vallen. Allereerst wat verbeteringen van bestaande functionaliteit. Roon 1.5 is voorzien van een uitgebreide database waarin alle voor de setup relevante gegevens staan van ‘Roon tested’ apparaten. Die database wordt op de achtergrond geraadpleegd en voor Roon geschikte apparaten in je netwerk worden automatisch gedetecteerd. Dat zorgt er onder andere voor dat de eerste setup voor nieuwe gebruikers soepeler en intuïtiever verloopt. Maar ook in een bestaande setup is deze database handig, want een nieuw toegevoegd apparaat wordt ook gevonden en je krijgt dan vanzelf de vraag of je het wil gebruiken om er via Roon muziek mee af te spelen.

Versions

Ook is het overzicht van verschillende versies van hetzelfde album volledig op de schop gegaan. Hiervoor is nu op de Album pagina - naast ‘Tracks’ en ‘Credits’ - een tabje ‘Versions’ voorhanden.

Hierin zie je de actuele versie, voorzien van informatie over locatie (lokaal of Tidal) en resolutie, en er is dus ook een aparte tag voor MQA gecodeerde albums. Zo vind je snel de versie die je zoekt. Het gaat hierbij overigens alleen om versies die in Tidal te vinden zijn. Andere versies die je op je NAS hebt staan vind je als vanouds in het albumoverzicht aan de rechterkant van je scherm.

Waarschijnlijk is volledige integratie van alle versies niet mogelijk omdat Roon de mogelijkheid biedt om zelf je metadata aan te passen. Deze functie is dus vooral handig als je snel wil kijken of er een Tidal Masters versie met MQA voorhanden is.

MQA

De afkorting is al een aantal keer genoemd: MQA. Het is een soort toverformule die vooral onder audiofielen voor flinke opwinding zorgt. Maar ook als je de voeten wat meer op de grond houdt is MQA gewoon een zeer interessante manier om Hi-Res muziek van op authenticiteit gecontroleerde herkomst in een compact formaat (online) te distribueren of op te slaan. Maar ook om de geluidskwaliteit nog verder te verbeteren, door het digitale filter van de aangesloten MQA-capabele converter te manipuleren.

Tot en met Roon versie 1.4 moesten gebruikers het doen met onbewerkte doorgifte van het ingepakte MQA bestand, omdat de eerste ‘unfold’ niet werd gedaan. Niet voor MQA gecodeerde albums die je op je NAS hebt staan, maar dus óók niet vanuit Tidal, waardoor converters die alleen als ‘renderer’ werken (de meerderheid) het moesten doen met een 24bits/48kHz signaal van de meer dan 10.000 Tidal Masters albums. Daarbij maakte het dus niet uit wat de native resolutie van het MQA bestand was.

Roon 1.5 brengt daar verandering in, maar je moet bij het maken van je instellingen wel even opletten. MQA dient in twee etappes te worden ‘uitgevouwen’ om van de volledige resolutie te kunnen genieten. Sommige apparaten doen beide, die zijn Decoder én Renderer. Die krijgen bij de juiste instelling dan ook automatisch de volledige resolutie van het MQA bestand toegestuurd.

Veel da-converters zijn echter alleen Renderer, en daar dien je bij de instellingen de juiste optie voor te selecteren.

De eerste ‘unfold’ wordt nu door Roon 1.5 gedaan, zodat het signaal in een 24bit/88.2 of 96kHz signaal naar de da-converter wordt gestuurd. Als dat een MQA capabele converter zoals de iFi nano iDSD Black Label is (Renderer Only) zal die aan het eind van de digitale keten het MQA signaal in zijn volledige, originele resolutie renderen, en het Signaalpad in Roon vermeldt dan ‘with MQA Signaling’ bij de MQA Core Decoder.

Wanneer een gewone da-converter wordt gebruikt zal die het 88.2 of 96kHz signaal zónder verdere rendering converteren, met - bij goede opnames - de bijbehorende geluidswinst door de hogere resolutie.

Maar Roon is er zelfs in geslaagd om het technisch volledig dichtgetimmerde MQA signaal van DSP te voorzien zónder de voordelen van MQA teniet te doen. Dat betekent dat Roon-gebruikers die bijvoorbeeld Volume Leveling, Parametrische EQ of zelfs Room Correction toepassen die instellingen bij het afspelen van MQA materiaal kunnen blijven gebruiken. En dat is voor zover wij weten vooralsnog uniek. Werkt ook voor MQA gecodeerde albums op je NAS en klinkt zeer goed.

Linn

Als je de afgelopen jaren je oor te luisteren legde in de gebruikerscommunity van Roon kwam je er al snel achter dat naast MQA de integratie met Linn DS en DSM netwerkspelers zéér hoog op diverse verlanglijstjes stond. Daar voorziet Roon 1.5 nu dus in. Als je als bezitter van een Linn netwerkspeler de van Linn’s ‘Davaar’ firmware (versie 63, build 223 of hoger) installeert wordt je DS of DSM opeens een Roon Output. Dat werkt met terugwerkende kracht bij elke netwerkspeler die Linn ooit gemaakt heeft, wat toch best bijzonder is.

Toen we deze functionaliteit testten op onze Linn Klimax DS speler hoorden we meteen dat de geluidskwaliteit er een duidelijke boost van kreeg. Dat zou niet moeten kunnen, aangezien Roon én Linn’s eigen software Kazoo allebei bitperfect werken, dus stonden we even voor een raadsel. Al analyserend kwamen we tot de voorlopige conclusie dat het waarschijnlijk komt omdat de serverfunctie en het omzetten van diverse bestandsformaten nu aan Roon wordt overgelaten, waardoor de processor in de Linn wordt ontzien.

Door wél de interne Clock van de Linn te gebruiken krijgt de da-converter een brandschone en uiterst nauwkeurige datastroom aangeboden en kan hij veel gemakkelijker zijn werk doen. Omdat de allernieuwste Katalyst-architectuur van de Linn da-converters iets vergelijkbaars doet sluiten we niet uit dat de verbetering van de geluidskwaliteit bij de huidige modellen kleiner is, maar dat hebben we niet getest. Een beetje speculatie dus, het genot van de Klimax DS via Roon 1.5 te kunnen bedienen is er echter niet minder om.

Kortom…

Het uitdijende universum van Roon is met versie 1.5 in één klap flink in omvang toegenomen. Door volledige rendering van MQA mogelijk te maken en Roon naar de netwerkspelers van Linn te brengen versterkt het bedrijf haar positie in de markt van high-end streaming software. Alternatieve players - voor de Mac - van Audirvana Plus en Amarra konden weliswaar al wat langer omgaan met MQA, maar bieden niet de DSP toepassing, de briljante user interface en de zeer uitgebreide, op AMG gebaseerde metadata van Roon. Bovendien kunnen ze niets met externe netwerkspelers van andere merken. Door de combinatie van vlekkeloze geluidskwaliteit, ultiem bedieningsgemak en veel relevante achtergrondinformatie over artiesten en bands blijft Roon met ruime voorsprong onze favoriete oplossing om met muziek bezig te zijn.