The Cure, Tears For Fears en Coldplay

Ondertussen in de Mainstream

In deze bijzondere review nu eens géén klassieker, maar aandacht voor drie nieuwe mainstream releases met albums van The Cure, Tears For Fears en Coldplay.

We naderen het eind van het muzikale jaar 2024, de voorbereidingen voor de grote eindlijst zijn alweer begonnen, en dus is het ook tijd om alvast een beetje terug te kijken. Browsend door de muziekreviews die ik afgelopen jaar schreef viel me op dat er welgeteld maar één release tussen zit die met enige marge in de interpretatie zou kunnen doorgaan voor een mainstream album, en dan heb ik het over Resonance van Boris Blank. We krijgen - gelukkig niet al te vaak - ook wel eens vragen van lezers over de gemaakte keuzes voor de muziekreviews. Dus misschien is het handig om daar even een paar verklarende woorden aan te wijden. 


De voornaamste reden waarom ik bepaalde albums uitkies is omdat ik ze zélf mooi vind. Dat schrijft namelijk een stuk makkelijker. En wanneer je al zo lang en zo ‘hongerig’ met muziek bezig bent als ik kan je smaak op den duur gaan afwijken van wat de mainstream te bieden heeft. Wanneer je elke dag op zoek bent naar nieuwe muzikale avonturen beginnen de hedendaagse populaire releases op een gegeven moment behoorlijk op elkaar te lijken. Op zich is dat logisch, want in de mainstream worden trends meestal gevolgd en slechts zelden gecreëerd, maar wat er zich buiten de mainstream afspeelt is daarom dus gewoon spannender. Bovendien schuilt er in mij ook wel een bloedfanatiek muzikaal domineetje dat graag vanaf de kansel die dit platform biedt preekt over de goede boodschap van de muzikale underground. Ik schrijf het liefst over muziek die zo goed is dat ik vind dat andere muziekliefhebbers hem óók zouden moeten horen. 

Een tweede reden waarom ik het op deze pagina’s niet vaak over de mainstream heb is omdat er al honderden platforms zijn die zich daar druk over maken. Een langverwacht album van een grote artiest komt dus echt geen aandacht tekort als Max Delissen het er niet over heeft. Toch is er kennelijk ook af en toe behoefte aan mijn mening over albums die op andere plekken al uit en te na zijn besproken. Dus recenseer ik nu drie recent uitgekomen albums uit de mainstream. Voor u, lieve lezer, en daar offer ik zelfs de ‘klassieker’ aan op. En daarbij heb ik vooral ook goed gelet op de geluidskwaliteit van de besproken albums. Want hoewel de muzikale inhoud natuurlijk het allerbelangrijkst is bevinden we ons hier wél in een omgeving waar het gaat over hoogwaardige muziekweergave. Verwacht dus een streng maar rechtvaardig oordeel. Veel lees- en luisterplezier!

The Cure - Songs of a Lost World

Toen The Cure (opgericht in Crawley, West-Sussex in 1977) eerder dit jaar Songs of a Lost World aankondigde en vrij snel daarna de teaser-track Alone uitbracht ging er een huivering van genot door de gothic-rock gemeenschap. Het was immers 16 jaar geleden dat Robert Smith en de zijnen hun laatste studio-album hadden uitgebracht. Veel fans van weleer hadden er na het matig ontvangen album 4:13 Dream uit 2008 zelfs een hard hoofd in dat er ooit nog nieuw werk zou verschijnen, ook al bleef The Cure (na vele bezettingswisselingen die Smith als enige originele bandlid overlieten) wel op allerlei festivals optreden. Zestien jaar is lang. Te lang om aansluiting te houden met een jongere generatie muziekliefhebbers, en dit nieuwe album vindt dan ook vooral gretig aftrek onder oudere jongeren die melancholiek terugverlangen naar de puntschoenen, de zwarte piekharen en de geur van patchoeli in slecht verlichte danstenten die onlosmakelijk verbonden zijn met wat volgens mij (en vele anderen) wel eens de beste alternatieve trilogie in de muziekgeschiedenis zou kunnen zijn: Seventeen Seconds (1980), Faith (1981) en Pornography (1982). Overigens denk Smith heel anders over die trilogie, die wat hem betreft pas begint met Pornography, en verder bestaat uit Disintegration (1989) en Bloodflowers (2000). Hij zal het zelf wel het beste weten, en het zijn hoe dan ook allemaal fantastische albums. Songs of a Lost World kon, na de obligate en zorgvuldig geregisseerde hype rond de aankondiging en de uiteindelijke release, eigenlijk alleen maar tegenvallen, maar doet dat niet. 

Althans niet in muzikaal opzicht.

De melancholie van weleer spat er vanaf het eerste moment vanaf. Alone is een lange en stemmige track die mij qua sfeer meteen terugvoert naar de eerste keer dat ik naar Disintegration luisterde. De rest van het album is een grabbelton van muzikale stijlquotes uit het eigen verleden, waarin ‘de trilogie’ (zowel de mijne als die van Smith) de belangrijkste bron lijkt te zijn. Smith doet geen enkele poging om de Cure sound te vernieuwen, en dat is een goede keuze. Het epische, 10 minuten durende Endsong had ook zomaar op Pornography kunnen staan. Genoeg om van te genieten dus. Dat geldt helaas niet voor de geluidskwaliteit van het album, dat geplaagd wordt door forse overcompressie die hoorbare vervorming veroorzaakt. De Loudness War is helaas nog lang niet over. Het verbaast me dan ook dat het album bij de lossless streamingdiensten in HiRes 24bit/96kHz resolutie wordt aangeboden, want dat is mijns inziens totaal overbodig. Een technische analyse van de tracks laat een teleurstellend laag dynamisch bereik zien en wijst zelfs uit dat niet alle tracks dezelfde (hoge) resolutie hebben. Songs of a Lost World roept gemengde gevoelens bij me op. Het is een écht Cure-album, maar de ‘lo-fi’ sound van hun oudere werk had in elk geval nog dynamiek en transparantie, terwijl dit album mij halverwege al naar de volumeknop doet grijpen om de muziek zachter te zetten. Als dat het compromis is om de tijdsduur van 49 minuten op een enkele elpee te laten passen dan zijn er ten burele van Polydor wat mij betreft verkeerde keuzes gemaakt. Dit zijn de momenten waarop ik blij ben dat ik geen puntenscores uitdeel aan de muziek die ik recenseer, want over het geheel genomen vind ik Songs of a Lost World eerlijk gezegd een beetje teleurstellend.

Tears For Fears - Songs For a Nervous Planet

Tears for Fears werd in 1981 opgericht door Ronald Orzabal en Curt Smith en hun debuut The Hurting verscheen in 1983. De band uit Bath in Engeland stamt daarmee dus ongeveer uit dezelfde tijd als The Cure, maar koos een ander muzikaal pad. Hoewel de ondertoon net zo melancholiek was als die van hun zwartomrande collega’s uit Crawley zat de muziek van Tears For Fears vanaf het begin meer in de hoek van de alternatieve synth-pop. Hun albums werden in de loop der jaren steeds verfijnder van productie, met hun meesterwerk The Seeds Of Love uit 1989 als Beatlesque hoogtepunt. Qua populariteit konden ze zich een tijdlang moeiteloos meten met The Cure en omdat ze een ander publiek aantrokken zaten de bands elkaar ook niet in de weg qua albumverkoop. Curt Smith verliet de band in 1991, vermoedelijk na een ruzie met Orzabal over diens fanatieke werk-ethos en hang naar perfectie (aan The Seeds Of Love was vier jaar gewerkt), die in schril contact stond met Smith’s uitbundige levensstijl die voortvloeide uit hun wereldwijde succes, en zijn scheiding, die de nodige vertraging veroorzaakte. Smith begon daarna een redelijk succesvolle solocarrière en ging gastrolletjes spelen in films en series. Orzabal bracht na Smith’s vertrek onder de naam Tears For Fears de uitstekende albums Elemental en Raoul and the Kings of Spain uit. In 2000 kregen Smith en Orzabal weer contact, legden hun meningsverschillen bij en besloten weer samen een album te gaan maken. Dat werd, in 2004, Everybody Loves A Happy Ending, dat goed onthaald werd. Vervolgens zou het nog tot 2022 duren voor er weer een album kwam; The Tipping Point.

En nu is er dus Songs For A Nervous Planet, een album dat bij de aankondiging om twee redenen de wenkbrauwen van fans deed fronsen. Allereerst het fraaie, maar met behulp van AI gegenereerde artwork. Artificial Intelligence is een heikel punt binnen de creatieve gemeenschap, omdat het wordt geassocieerd met het zonder toestemming gebruiken van andermans werk, maar Orzabal verdedigde de keuze door te zeggen dat het artwork wat hem betreft staat voor de verbinding tussen het oude en het nieuwe en de nieuwe kansen die AI biedt. De tijd zal leren of hij daar gelijk in krijgt. De andere reden is het feit dat Songs For a Nervous Planet maar vier ‘nieuwe’ tracks bevat (die nota bene afkomstig zijn van de sessies voor The Tipping Point) en voor de rest bestaat uit een live-optreden bevat dat op 11 juli 2023 werd opgenomen in Franklin, Tennessee. Het moet echter gezegd: de nieuwe tracks zijn goed. Niet exceptioneel, maar van hetzelfde niveau als The Tipping Point. En het live-optreden is niet alleen zeer goed van productie, maar het laat ook horen hoe ontzettend goed de band live is. Smith ontpopt zich als een voortreffelijke bassist en Orzabal, die ook gitaar speelt, is nog waanzinnig goed bij stem. Ondanks dat de grote hits een beetje klinken als 1 op 1 kopieën van de albumversies, en ondanks dat in Woman In Chains het warme stemgeluid van Oleta Adams node wordt gemist (ook al doet zangeres Lauren Evans het erg goed) is de bewondering die ik tijdens het luisteren voel groot. Want ga er maar aan staan om de gelaagde en complexe arrangementen van hun werk op geloofwaardige wijze over het voetlicht te brengen. Hoewel het door de historisch slecht geïnformeerde marketingmachine wel zo wordt verkocht is dit ook niet het eerste live-album van Tears For Fears. Feitelijk is het zelfs al hun derde, na Secret World - Live in Paris (2006) en Live At Massey Hall (dat werd opgenomen in 1985, maar pas werd uitgebracht in 2022), maar dat mag de pret wat mij betreft niet drukken. Fijne plaat!

Coldplay - Moon Music

Coldplay (Londen, 1997) is een jongere band dan The Cure en Tears For Fears, maar toch draait de formatie rond zanger Chris Martin al heel wat jaartjes mee. Hun debuut Parachutes uit 2000 leverde de hit Yellow op, en opvolger A Rush Of Blood To The Head bracht wereldfaam met de single Clocks. Coldplay ontstond op het Londense University College, en wordt daardoor een beetje als een intellectuele band gezien. Ze werden daarom in het begin vaak (maar onterecht) vergeleken met Radiohead. Met meer dan 100 miljoen verkochte albums hebben is Coldplay letterlijk de grootste band van de 21e eeuw, en met hun activisme en endorsements hebben ze ook een behoorlijke impact gehad op de populaire (muziek)cultuur. Zo staan ze doorlopend 10% van hun verdiensten af aan goede doelen, en steunen ze organisaties als Amnesty International en het Global Citizen Festival, dat aandacht vraagt voor armoede. Het rijk gearrangeerde Moon Music (volledige titel: Music of the Spheres Vol. II: Moon Music) is de opvolger van Music Of The Spheres uit 2021 en hun tiende studio-album, waarop ze samenwerken met mensen als Jon Hopkins, de Nigeriaanse zanger Burna Boy en de Argentijnse zangeres Tini (Martina Stoessel).

Moon Music is een afwisselend album dat prachtig begint met het dromerige Moon Music, met John Hopkins, maar daarna meermaals moeiteloos schakelt tussen funky stadionknallers als feelslikeimfallinginlove en Good Feelings (met de Nigeriaanse zangeres Ayra Star), dromerige ballads als Jupiter en All My Love, en futuristische escapades als Alien Hits/Alien Radio en Aeterna. Albumafsluiter One World zal door de talloze cynici die de wereld tegenwoordig rijk is worden gezien als een ‘woke’ oproep tot eenheid en verbroedering (de enige tekst is “One World, In The End It’s Just Love”) maar ik vind het anno 2024 wel een passende en hoopvolle boodschap. Om het album niet al te zwaar af te sluiten eindigt One World letterlijk als een kampvuur-achtig la-la-liedje, wat zowel hilarisch is als geniaal. Klanktechnisch is het een moderne productie, wat betekent dat hij niet uitblinkt in dynamiek, maar het blijft allemaal keurig binnen de perken en welbeschouwd is er gewoon heel goed naar te luisteren. Oók op een bovengemiddeld goede geluidsinstallatie.