Amon Tobin, Flavien Berger en Mark van Hoen

Veranderende perceptie en muziek

In deze muziekreview aandacht voor de nieuwe albums van Amon Tobin en Flavien Berger, met een bijzonder album van Mark van Hoen als de klassieker.

Deze review is op een iets andere manier tot stand gekomen dan je van mij gewend bent, omdat ik de besproken albums heb beluisterd in de koortsachtige mist van de in mij voortwoekerende besmetting met ‘het virus’. Inderdaad, ik was de klos, en best goed ook, alle voorzichtigheid en een dubbele vaccinatie ten spijt. Ondanks die twee prikken heb ik me nog best beroerd gevoeld. Maar het was interessant om bij mezelf de veranderende perceptie te constateren die wordt veroorzaakt door zeven dagen van lichaamstemperaturen van vér boven de 38 graden. Alles voelt dan alsof je er nét wat minder ‘bij bent’, waardoor ook muziek iets onwerkelijks krijgt. Niet vergelijkbaar met de consumptie van geestverruimende middelen kan ik uit eigen ervaring onthullen, want in tegenstelling tot Bill Clinton heb ik namelijk wél ooit geïnhaleerd. Het is meer een soort halfwakende droom waarin je ronddobbert, en waarbij je je voortdurend nét niet realiseert dat het allemaal écht is wat je meemaakt.

Veranderende perceptie is ook zo’n beetje het thema van de twee nieuwe albums en de klassieker die ik heb uitgekozen. Omdat ze me enerzijds aan helemaal niets of juist aan van alles uit het verleden doen denken, met name door het gebruik van bepaalde sounds, maar anderzijds omdat ze toch weer volstrekt uniek zijn in het muzikale universum dat ze scheppen. De theorie dat je alle muziek die je nu waardeert mooi vindt omdat hij je op de één of andere manier doet denken aan de muziek van tóén laat zich maar moeilijk ontkrachten. Enfin, referenties zullen genoemd worden, maar luister vooral met je eigen oren en via je eigen herinneringen, en liefst in goede gezondheid. Dat is, dat weet ik zéker nu ik het achter de rug heb, toch echt je grootste rijkdom. Vergeet dat nooit! Heel veel lees- en luisterplezier toegewenst!

Amon Tobin - How Do You Live

How Do You Live, het nieuwe album van Amon Tobin, is niet het eerste album van zijn hand dat op deze pagina’s besproken wordt. Het was toevallig precies een jaar geleden dat ik Long Stories recenseerde. Dat album van de Argentijnse dj en producer Amon Adonai Santos de Araújo was eerder een exercitie in beweeglijke, weidse leunstoel-ambient, maar omdat hij nooit lang stilstaat bij een bepaalde stijl is How Do You Live weer compleet anders. Veel ritmischer, hoewel vér verwijderd van de furieuze Drum-n-Bass van Permutation en Supermodified en de gewelddadige samplestormen van The Foley Room en ISAM. Dat vind ik ook zo gaaf aan Amon Tobin. Zijn kijk op elektronische muziek is volstrekt uniek en het werk dat hij maakt bijgevolg dus ook. Het schuurt voortdurend, maar is tegelijkertijd ook verrassend toegankelijk omdat het voortdurend je nieuwsgierigheid prikkelt. Als je op zoek bent naar referenties ben je bij hem altijd snel klaar, die zijn er amper. Er is geen echt aanknopingspunt voor wat je in muzikaal opzicht te wachten staat, maar de herinneringen die dit album in mij wakker schudt gaan over oud werk van Aphex Twin en µ-Ziq. Het tweede deel van het album is wat experimenteler, hier voert de psychedelica meer de boventoon, wat het beluisteren tot een wat vreemd, non-lineair avontuur maakt. In het begin heb je nog houvast aan de song-achtige structuren, maar naarmate het album vordert raak je via This Living Hand en Button Down Fashion Bow steeds meer je besef van tijd en plaats kwijt en begint het een beetje op een koortsige halfdroom te lijken. De brokkelige cut-up ritmes van Now Future en de klaaglijke Mellotron-achtige samples in Black as the Sun bereiden je ook nauwelijks voor op de beklemmende atmosfeer in de album-afsluiter All Things Burn, dat vrij onverwacht stopt, je als luisteraar in twijfel achterlatend waar je net naar geluisterd hebt. Vervreemding 2.0 en daarom een dikke aanrader voor avontuurlijke luisteraars.

Flavien Berger - De la Friche

De la Friche betekent zoiets als ‘uit de woestenij’, een adequate titel voor dit nieuwe kleine meesterwerkje van Flavien Berger, een relatief jonge Franse muzikant met een unieke kijk op elektronische muziek. Vervreemding en psychedelica staan centraal op dit merkwaardige, dromerige album dat bestaat uit een reeks muzikale observaties, schetsen en fantasieën over stedelijke vegetatie (de ‘woestenij'). De tracks zijn grotendeels instrumentaal, maar het album bevat ook locatie-opnames uit Oaxaca in Mexico, Kho Yoa Noi in Thailand en Anderlecht in België. En een over vier tracks verdeeld gedicht van Maya de Mondragon, die het ook voordraagt. Meer nog dan bij de eveneens briljante voorganger Contre-temps laat de sfeer op De la Friche zich misschien nog het beste omschrijven als Boards Of Canada ontmoet oude Aphex Twin, maar dan met de speelsheid en naïviteit van de knutselmuziek van Pascal Comelade. Wie al bekend is met het obscure Franse internetlabel La Souterraine zal veel bekends horen. De Franse elektronisch-psychedelische subcultuur is daar namelijk ook vrij sterk vertegenwoordigd. Berger gaat echter zowel productioneel als inhoudelijk een flinke stap verder, en levert met De la Friche een verrukkelijk dromerig album af dat de fantasie bij elke luisterbeurt blijft prikkelen. Dit verveelt geen moment, het voelt als een oude, vertrouwde reisgenoot die je meeneemt langs de wonderen van de weide wereld. Of in dit geval dus de stedelijke woestenij en haar begroeiing. Een beetje vreemd, maar wél lekker.

Mark van Hoen - Playing With Time

Hoewel zijn naam heel erg Nederlands of Vlaams klinkt is Mark van Hoen een rasechte Engelsman. Kenners van de Britse elektronica-scene in de jaren 90 van de vorige eeuw kennen hem waarschijnlijk onder zijn veelgebruikte alias Locust, en van genre-overschrijdende albums als Weathered Well en vooral het briljante Morning Light. De muziek die hij onder zijn eigen naam maakte is niet zo heel er ganders dan de muziek die hij maakte als Locust, of het moet de extra dosis melancholie zijn die hij er onder zijn eigen naam aan toevoegt. Op Playing With Time werkt hij met moderne studiotechnieken om geluiden en ritmes te manipuleren, uit te rekken of te condenseren, en dat geeft een dromerig en vervreemdend effect. Na de lange, zich lethargisch voortslepende maar schitterende album-opener Real Love volgen een paar meer ritmische exploraties waarop het desondanks moeilijk dansen is, tenzij je over drie benen beschikt en geen ritmegevoel hebt. Het ambient More Light Past is de opmaat naar de tweede helft van het album waarop iets meer songstructuren te horen zijn, maar daar moet je dan wel even goed voor gaan zitten. Het rollende rouletteballetje aan het begin van Gifts and Prizes gaat langzaam over in een een traag en diep verscholen walsritme. Mijn favoriete nummer van het album is You And Me Inside. Als er één track is die de albumtitel recht doet is het deze wel. Het begint als een oude Aphex Twin track, en op een gegeven moment valt een basloopje in dat samen met een snel repeterend trommeltje het ritme aan lijkt te geven, maar dan valt, volledig naast de maat, een trage rumba-beat van een orgel-ritmebox in, en het duurt verscheidene maten vóór je opnieuw in het ritme ‘gelocked’ bent. Het weidse en van filmische pathetiek overlopende When Tomorrow Comes luidt het slotakkoord in, de ruim 36 minuten lange track Love Is All, die begint met een uitgerekte gospel-mantra, daarna uitbarst in een stekelig ritme van een minuut of drie, en tenslotte oplost in een dromerige Brian Eno-achtige ambient track waarin je een dik half uur heerlijk ritmeloos ronddrijft vóór de track langzaam uitdooft. Een kleinere klassieker in het genre, maar niettemin een klassieker die anno 2021 nog nét zo boeit als in 1999.