Chord Hugo M Scaler en Hugo TT 2 - review
Chord Hugo M Scaler en Hugo TT 2
Upscaling op het hoogste niveau
auteur: Max Delissen
De Chord Hugo M Scaler en Hugo TT 2 die in deze review aan bod komen vullen samen het gat tussen de kleinere Chord Qutest en de machtige Chord Dave da-converters. Qua prijs althans, want de Hugo TT 2 is, net als zijn voorganger, eigenlijk primair bedoeld als ‘table top’ (vandaar TT) hoofdtelefoonversterker. Toch zal de Chord Hugo TT 2, al dan niet in combinatie met de hier centraal staande Chord M Scaler, door veel audiofielen uitsluitend (en terecht!) als stand alone da-converter worden gebruikt. Naast de beschrijving van wat de M Scaler daar aan toevoegt hebben we het ook nog over onze experimenten met een betere voeding. Want wat dát nog extra opleverde… tsjonge jonge…
Chord Hugo M Scaler - een uiterst beknopte introductie
De Chord Hugo M Scaler is - ultrakort door de bocht - een upscaler. Hij verhoogt de samplingfrequentie van het inkomende digitale signaal naar een duizelingwekkende 705.6kHz, zestien keer zo hoog als die van de resolutie van CD, en bij een 96kHz digitaal signaal zelfs tot 768kHz. Hij doet dat - en hier wordt het ingewikkeld - door middel van de extreem geavanceerde filters en converters die Chord’s digitale tovenaar Rob Watts ontwerpt en onderbrengt op een zogenoemde Field Programmable Gate Array, oftewel FPGA. Dat is een soort blanco chip die je vrij kunt programmeren, dus je kunt er ook een uiterst verfijnde da-converter met unieke digitale filters van maken. En die filters, zo hebben we inmiddels geleerd, zijn de cruciale factor in hoe goed een da-converter klinkt.
Chord Hugo TT 2 - Even kort bijpraten
Toen we in januari 2016 onze review van de Chord Hugo TT publiceerden noemde we het de ‘Overtreffende Trap’, en dat was het ook, al bleef het onderhuids dezelfde digitale schakeling als die in de draagbare Chord Hugo met een betere voeding en een krachtigere hoofdtelefoonversterker. De winst van die betere voeding was evident, maar als je hem alleen als da-converter wilde gebruiken was het prijsverschil ten opzichte van de Hugo best fors. Met de Hugo TT 2 herstelt Chord zich van dat ‘donkerblonde’ schaap in hun familie, want de Hugo TT 2 is een volledig nieuw ontwikkeld apparaat dat twee keer zoveel rekenkracht aan boord heeft als de huidige Hugo 2 en de Qutest. En dat verschil hoor je! Daarom beginnen we deze review dan ook met een vergelijk tussen de Qutest en de Hugo TT 2.
De Opzet en de Muziek
De referentie-set bestond ook deze keer weer uit een volledig Linn Klimax systeem met Wilson Benesch luidsprekers, bekabeld met Crystal Cable en AudioQuest. De streaming bron was een Auralic Aries Mini met een SBooster lineaire voeding en de Chord Qutest, waarbij gekozen was voor het organisch klinkende ‘Warm Rolled Off’ filter. De gebruikte muziek was deze keer de warme Scandinavische art-pop van Sidsel Endresen en Bugge Wesseltoft (Try, van het album Out here In There) en de virtuoze akoestische gitaarjazz van Ferenc Snétberger (Empathy, van het album Nomad).
Chord Qutest met Sbooster BOTW ECO MKII voeding
Hier is eigenlijk niets mis mee, vonden (en vinden) we. Met deze combinatie kunnen we gelukkig oud worden. Sidsel Endresen klonk zoals we gewend zijn; puntig, kleurrijk maar neutraal, krachtig en uiterst transparant. Een klein aardbrommetje aan het begin van de track is opgenomen was goed hoorbaar, s-klanken waren (in de opname) een tikje aangezet, maar daardoor was er ook veel articulatie en stemband hoorbaar. Ferenc Snétberger klonk intiem, warm, snel, kleurrijk en ruimtelijk. De gitaar klonk mooi en liet duidelijk horen dat er kunststof snaren werden gebruikt, de bas was diep en sonoor, en de drums mooi ingehouden maar ook snel en trefzeker, met veel kleine dynamiek. Al met al uiterst charmant.
Chord Hugo TT 2 met standaard voeding
Toen we de Chord Qutest met Sbooster BOTW ECO MKII voeding vervingen door de Chord Hugo TT 2 met zijn originele voeding hoorden we bij Ferenc Snétberger meer autoriteit en druk, de ruimte leek verder naar voren te komen en het podium was groter. De hele weergave werd verfijnder, schoner en realistischer, met veel meer presence. Sisdel Endresen klonk eveneens realistischer, met meer druk in de door Bugge bespeelde Fenderpiano. Kleine details waren schoner en de achtergrond was zwarter. Bij de oude Hugo TT konden we dat nog toeschrijven aan de accu die als buffer tussen het lichtnet en de schakeling diende, maar de Hugo TT 2 heeft geen accu meer aan boord, alleen de Supercapacitors voor de ondersteuning van grote stroomafgifte zijn gehandhaafd. Waarschijnlijk komt de gehoorde klankmatige verbetering grotendeels op het conto van de grotere rekenkracht van de digitale processor.
Chord Hugo TT 2 met Sbooster BOTW ECO MKII voeding
Omdat Chord zelf aangeeft dat de door hen meegeleverde SMPS (Switch Mode Power Supply) het beste 'klinkt' zou je verwachten dat een betere voeding weinig zin heeft. Maar niets bleek minder waar. Volgens SBooster ontwerper Wiebren Draaijer komt dat door het feit dat de gewone voeding toch nog redelijk veel hoogfrequentie noise genereert, die alsnog in de afscherming van het circuit terechtkomt en zo ook op de aarding van de uitgang te vinden (en te horen) is. Hoe het ook zij, Sidsel Endresen klonk op een positieve manier softer. De presentatie was intiemer en dichterbij, en alles had meer klank. Bovendien kregen we een dieper inzicht in de muziek, kleine details waren beter hoorbaar. De lichtvoetige jazz van Ferenc Snétberger klonk vloeiender, vrijer. De band speelde meer als eenheid, de timing werd beter en het laag werd strakker maar tegelijkertijd ronder.
Chord Hugo TT 2 met Sbooster BOTW ECO MKII voeding en Chord Hugo M Scaler met standaard BNC kabel en standaardvoeding
Dit was het Moment Suprème. De Chord Hugo M Scaler werd tussen de Auralic en de Hugo TT 2 geplaatst. Vanuit de M Scaler gebruikten we de meegeleverde digitale standaardkabel met BNC pluggen. Hier zal dus nog winst te behalen zijn, maar voor de duur van de review gebruikten we de standaardkabel. De muziek van Ferenc Snétberger klonk schoner en werd iets lichtvoetiger. Het laag was beter onder controle en liet meer nuance horen. De weergave kreeg ook meer rust. Bij Sidsel Endresen hoorden we opnieuw mooier laag, maar haar stem leek wat afstandelijker te worden. Alsof ze net iets voorzichtiger zong. Wij vonden het enerzijds audiofieler, maar anderzijds wat braver.
Chord Hugo TT2 met Sbooster BOTW ECO MKII voeding en Chord Hugo M Scaler met Sbooster BOTW ECO MKII voeding
We hadden het eigenlijk wel verwacht: nadat we ook een Sbooster BOTW ECO MKII voeding aan de Chord M Scaler hadden gekoppeld was het feest. De opname van Sidsel Endresen klonk veel betrokkener, met meer enthousiasme, haar stem klonk warm en intiem en de timing was nu spot-on. Kleine details in de Fenderpiano waren beter hoorbaar en de muziek werd ritmisch meeslepender. Ook de track van Ferenc Snétberger werd persoonlijker en muzikaler. We zaten dichter bij de muziek, we hoorden vooral veel meer detail en kleine dynamiek in de drums. Het laag, dat voorheen kennelijk toch een tikje aangezet was en nog wat ‘overhang' had, was nu brandschoon en ritmisch volmaakt.
Mét Chord M Scaler versus zónder Chord M Scaler
Om er zeker van te zijn dat we ons niet lieten meeslepen door bevestigde verwachtingen (confirmation bias) haalden we de Chord M Scaler nog een keer uit de keten. Terugschakelen kan héél verhelderend zijn. De track van Ferenc Snétberger liet zonder M Scaler meer laag horen, maar dat was minder gecontroleerd. De ruimtelijkheid was bovendien compacter. Mét de Chord M Scaler was de weergave meer ‘live’, stond alles losser in de ruimte, was de timing beter en vormde de band meer één geheel. Bekkens klonken mét de M Scaler schoon en kleurrijk, de muziek was meeslepender. Er was meer ruimtelijkheid en instrumenten leken langer uit te klinken, en er was meer rust en dynamiek. Maar wel mét de SBooster voeding aan de Hugo TT 2! De track van Sidsel Endresen bevestigde onze bevindingen. Met de Chord M Scaler in de keten was er meer groove en klonk de muziek ritmisch meeslepender.
Chord M Scaler met Sbooster BOTW ECO MKII voeding aan de Chord Qutest met Sbooster BOTW ECO MKII voeding
Gezien het grote prijsverschil beschrijven we dit experiment wél, vooral omdat we er zelf razend benieuwd naar waren, maar eigenlijk is dit ‘buiten mededinging’. De Chord M Scaler aan de Chord Qutest laat welk degelijk een vergelijkbaar effect horen als aan de Hugo TT2. De Qutest gaat er echt mooier van klinken, maar bezitters van deze sublieme kleine DAC krijgen er géén Hugo TT2 door. Zeker wanneer je bedenkt dat je er eigenlijk ook de betere voedingen nog bij moet optellen is het duidelijk dat je alsnog beter éérst de DAC kunt upgraden.
Concluderend…
De Chord Hugo TT 2 is zijn voorganger in alles de baas, en fungeert als alleenstaande da-converter op hoog niveau. Dat met een goede voeding nog een aardig stukje hoger wordt. Voor wie echt het onderste uit de muzikale kan wil en bereid is om te investeren in een extra apparaat én kabel is de Chord Hugo M Scaler een logische vervolgstap naar meer muzikaal genot, hoewel we het verschil tussen een Hugo TT 2 met en zonder betere voeding verhoudingsgewijs groter vonden dan de daarop volgende toevoeging van de Hugo M Scaler met standaard voeding. Toch bleek dat de meest logische stap te zijn. Het feest begon echter pas écht toen we ook aan de Hugo M Scaler een betere voeding van Sbooster toevoegden. De Chord Hugo M Scaler doet ongelooflijke mooie dingen met je muziek, maar een betere voeding is volgens ons eigenlijk een no-brainer.
Muziek en Informatie
Meer informatie en prijzen over de beschreven Chord M Scaler, Hugo TT 2 en Sbooster voedingen, vind je in onze webwinkel:
Spotify
Tidal
Dit document is eigendom van art's excellence - © copyright 2019
Ik begrijp niet helemaal wat je bedoelt? Naar mijn bescheiden mening beschrijven we heel wat mogelijkheden, ook in vergelijking tot de Chord <a href="https://artsexcellence.com/chord-qutest.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer nofollow">Qutest</a> die in de vorm van de <a href="https://artsexcellence.com/chord-hugo-2.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer nofollow">Hugo 2</a> ook als hoofdtelefoonversterker verkrijgbaar is. We hadden inderdaad ook nog de <a href="https://artsexcellence.com/chord-dave.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer nofollow">DAVE</a> aan het rijtje kunnen toevoegen, maar geloof me, als je die hebt gehoord dan wil je geen Hugo TT 2 meer, hoe mooi die ook is. ;-)
Groeten, Kees Jan
Over de referentieset staat er het volgende:
"De referentie-set bestond ook deze keer weer uit een volledig Linn Klimax systeem met Wilson Benesch luidsprekers, bekabeld met Crystal Cable en AudioQuest."
Als ik dat lees dan denk ik direct aan een Linn Klimax DSM, maar je reactie lijkt aan te geven dat dat niet klopt. Ik mis vast iets, maar weet niet wat.
Groet, Martin
Bedankt voor je aanvulling, nu begrijp ik wat je bedoelt. We maken standaard gebruik van een analoge Linn Klimax voor- en eindversterker, die onderdeel uitmaken van onze referentie-set. Daarnaast spelen we ook met een Linn Klimax DS streamer, al is die in deze review niet gebruikt, vandaar mijn verwarring. We wilden vooral de focus leggen op de Chord DAC's en de daarbij behorende Sbooster voedingen.
Neemt niet weg dat het leuk is om te weten waarin Linn en Chord verschillen. Vergelijken we beide merken dan valt op dat de Chord da-converters een 'strakker' en gedefinieerd laag hebben ten opzichte van de Klimax DS. Daarnaast is het stereobeeld van de Chord's net iets groter, wat ook geldt voor de Qutest. ?
Groeten, Kees Jan
Wat Rob Watts over de meegeleverde SMPS zegt was ons al voor de luistersessie bekend. Wij hebben echter zeer goede ervaringen met de SBooster voedingen aan ándere apparatuur van Chord Electronics en daarom hebben we het uit professionele nieuwsgierigheid tóch geprobeerd. Het verschil in geluidskwaliteit vonden we niet klein, in het voordeel van de SBooster welteverstaan. En dat vonden we de moeite waard om te vermelden in de review. Het staat iedereen uiteraard vrij om daar een eigen conclusie op te baseren.