Astell&Kern A&ultima SP1000M - review
Astell&Kern A&ultima SP1000M
Midprice Topprestaties
auteur: Max Delissen
Eigenlijk hoef ik Astell&Kern als merk niet meer te introduceren. Na eerder de AK Jr en de AK100.2, de AK70 en de AK300, de AK XB10 de KANN en Michelle te hebben besproken kan ik de beleefdheden wel overslaan, toch? En meteen ter zake komen over de SP1000M, de ‘kleine broer’ van de machtige en kostbare SP1000. Eén ding wil ik vooraf alvast verklappen: die M staat in elk geval niet voor Mini.
Astell&Kern SP1000M - Uitpakparty
Het uitpakken van de Astell&Kern SP1000M is een Apple-achtige ervaring. Waarom noem ik Apple? Omdat zij als eersten in de praktijk brachten wat veel consumenten al wisten: de fun begint al bij het openen van de doos. De AK1000M zit in een zwarte doos die strak sluit en mooi is afgewerkt. In de doos zitten, behalve de SP1000M, een USB kabel om te laden en om bestanden te uploaden, twee sets zelfklevende beschermfolie voor het display en de achterzijde, het gebruikelijke papierwerk zoals de manual, en óók nog een ongelooflijk soepel en zacht lederen hoesje dat in het Toscaanse atelier van La Perla Azura is gemaakt, dat als een Italiaans maatpak om de prachtige aluminium body van de SP1000M past. De strak gelijnde aluminium behuizing is Lapis-blauw gekleurd, en de achterzijde heeft een hoogglans zwart/blauwe ‘carbon’ vlechtwerk afwerking. Het display is 0,9 inch kleiner dan die van de SP1000, maar door de hoge schermresolutie perfect afleesbaar. De SP1000M is in totaal zo’n 18% kleiner, waardoor hij nét iets prettiger in de hand ligt. Het grootste verschil is het gewicht. Omdat de SP1000 een behuizing van RVS heeft weegt hij maar liefst 48% meer. De SP1000M is daardoor toch een stuk ‘draagbaarder’.
Astell&Kern SP1000M - Functies
Naast zijn kleinere afmeting zijn er ook een paar dingen die je als ‘nadeel’ zou kunnen beschouwen: de accu van de SP1000M is kleiner waardoor hij gemiddeld 10 uur meegaat in plaats van 12 uur, het interne geheugen is van 256GB teruggebracht naar 128GB, en de optische digitale uitgang is komen te vervallen, net als de mogelijkheid om er een externe Amp aan te ‘docken’. Het ‘probleem’ van de kleinere interne opslag is echter te verhelpen met een externe mini-SD kaart (tot 400GB). De SP1000M heeft een zeer goede versterker aan boord, waarbij de 3,5mm. single ended uitgang 0,1 V minder output heeft dan de SP1000, maar de 2,5mm. gebalanceerde uitgang 0,3 V méér. In de praktijk merk je daar met een single ended hoofdtelefoon nauwelijks iets van, maar de hogere output van de gebalanceerde uitgang is wél te horen als een klein volumeverschil, in het voordeel van de SP1000M. Het digitale circuit van de SP1000M is praktisch identiek aan dat van de SP1000, waardoor ik durf te stellen dat je met de SP1000M minstens 90% van de klankmatige prestaties van de SP1000 in huis haalt.
De SP1000M heeft hetzelfde op Android gebaseerde besturingssysteem als de SP1000, dat voor mij als langdurig Apple-gebruiker verrassend weinig gewenning vergt. De ‘verborgen Home-knop’ onderaan het display bezorgde me aanvankelijk het meeste vertraging, maar het links-rechts-boven-onder swipen om toegang tot de diverse instellingen en display-modi te krijgen had ik snel onder de knie. De SP1000M kan Native DSD afspelen tot een resolutie van 11.2MHz (viervoudige DSD) en PCM tot een resolutie van 32bit/384kHz. Waarbij ik meteen de opmerking plaats dat de extra geluidskwaliteit van die resoluties wat mij betreft niet opweegt tegen de gigantische toename in bestandsgrootte. Maar het is leuk om de weten dat de Octa-Core processor in de SP1000M dus in veruit de meeste gevallen freewheelend zijn werk kan doen.
Open APP Service
De grootste vernieuwing die Astell&Kern met de SP1000M introduceert (en die middels een recente firmware-update naar versie 1.10 ook voor de SP1000 en de andere actuele modellen werd uitgerold) is de Open APP Service. Dat betekent in de praktijk dat het besturingssysteem van Astell&Kern nu ook het installeren van Apps van derden toestaat, denk bijvoorbeeld aan Spotify en Tidal. In de nieuwe firmware zijn een aantal van deze services ‘voorgeïnstalleerd’, waardoor je in feite alleen nog maar je abonnee-gegevens hoeft in te voeren en aan de slag kunt. Dat betekent dat je nu dus ook tracks en albums ‘offline’ kunt halen via Spotify en Tidal, zodat je ze op een later tijdstip kunt beluisteren zónder dat je er WiFi voor nodig hebt. Handig voor in het vliegtuig of voor logeerpartijtjes op het 4G-luwe platteland. Een welkome invulling op het toch al grote palet aan opties dat de SP1000M biedt. En alsof dat nog niet genoeg is heeft Astell&Kern voor toekomstige firmware-updates ook al ‘Roon Ready’ en MQA decoding aangekondigd.
De Setup
De DAC- en streaming functies van de SP1000M zijn bedoeld voor gebruik binnenshuis. Je kunt hem aan je computer hangen als externe geluidskaart, en via WiFi kun je er draadloos muziek vanaf je NAS mee streamen, mits je de daarvoor benodigde UPnP server-software op je NAS hebt staan. Ik volsta met daarover te melden dat beide functies probleemloos werkten, want ik beschouw ze toch een beetje als extra’s. De SP1000M is een portable muziekspeler, dus is hij ook vooral op die manier beluisterd. Hiervoor werd een selectie aan hoofdtelefoons gebruikt. De relatief eenvoudig aan te sturen AudioQuest NightHawk Classic, de bekende topklasse in-ear Shure SE846, en een selectie van 4 Campfire Audio in-ears, waar ik in een binnenkort te verschijnen review apart op terug zal komen. Om zowel de ‘single-ended’ als de ‘balanced’ uitgangen goed te testen gebruikte ik naast de eigen bekabeling van de gebruikte hoofdtelefoons waar mogelijk ook de extreem hoogwaardige, zilveren Crystal Cable Portable Duet, Double Duet en Dream Duet kabels, waarover óók een eigen review van is verschenen. Voor de review van de SP1000M werden via de Android File Transfer app een aantal recente albums op de speler gezet, allemaal minimaal lossless (ALAC) en sommige in AIFF hi-res of DSD.
Luisteren naar de Astell&Kern SP1000M
Wat ik onmiddellijk herkende was het gemak en de kracht waarmee de topspelers van Astell&Kern muziek maken. Net als bij de SP1000 kost het allemaal geen enkele moeite. Omdat de gebalanceerde uitgang naast een wat hogere output ook een aanzienlijk grotere verfijning liet horen heb ik daar gedurende de rest van de luistersessies mee geluisterd. De bekende klankkarakters van de AudioQuest NightHawk en de Shure SE846 werden bij wijze van spreken tot tien decimalen achter de komma vertolkt, zonder dat daar ook maar de geringste kleuring of ademnood bij kwam kijken. De piano van Ólafur Arnalds op de titeltracks van het album Re:member had een enorme rijkdom aan klankkleur en textuur, en de kleine details van de zeer ruimtelijke opname maakten ongelooflijk vanzelfsprekend deel uit van de mix. De bas die na ongeveer drie minuten zachtjes binnensluipt was diep en sonoor, en de drums die ongeveer een minuut later starten waren snel en dynamisch, zonder ‘overhang’ van de nóg lagere bastonen van de kickdrum. Al wandelend met deze muziek op de oren was het gemakkelijk voor te stellen dat er een zeer goede losse hoofdtelefoonversterker in mijn jaszak zat. Een andere track die de verfijning van de SP1000M goed kon weergeven was Nobody Here van Tunng, van hun album Songs You Make At Night. Aan het begin hiervan zijn regendruppels te horen waarvan je bij de allerbeste weergave ‘ziet’ dat ze allemaal verschillend van grootte zijn. Ongeveer 10 seconden na het begin van het nummer klinkt er een putdiepe slag op een ongedempte floortom, en de kracht en dynamiek die daarvoor nodig zijn werden door de SP1000M met twee vingers in de neus geleverd. Toen na 1 minuut 45 het nummer definitief losbarstte met een elektronische drumbreak hoorde ik hoe zorgvuldig en overzichtelijk de SP1000M de aanstekelijk ritmische combinatie van synthesizers, allerlei percussieve geluiden, gitaar en zang allemaal op hun eigen plaats in het geluidsbeeld neerzette. Deze track heeft zich van het begin af aan ontpopt als een notoire dichtloper wanneer de weergave van minder goede kwaliteit is, maar de Astell&Kern A&ultima SP1000M sloeg zich hier met episch gemak doorheen.
Opgeteld…
De Astell&Kern A&ultima SP1000M is kleiner en bijna de helft lichter dan de SP1000 en kost ook ongeveer de helft, maar levert door de grotendeels identieke techniek zeer vergelijkbare prestaties. Als je per se de functionaliteit van de losse Amp Dock achter de hand wil houden of voor de allerlaatste procenten in weergavekwaliteit gaat is de Astell&Kern SP1000 de speler waar je voor door moet sparen. Maar als je de afwezigheid van die dock en een optische digitale uitgang, een iets kleinere accu en minder intern geheugen geen bezwaar vindt is de SP1000M misschien wel de slimmere keuze. De M staat namelijk, zoals eerder al vastgesteld, beslist niet voor ‘Mini’, laat staan voor ‘Minder’. De Open APP Service is een welkome aanvulling, en met zijn blauwe aluminium behuizing en superluxe lederen hoesje is het alleen al een genot om hem in je hand te hebben en er zuchtend naar te kijken. Maar het is toch vooral zijn soevereine, zeer muzikale weergave die de Astell&Kern SP1000M opnieuw en duidelijk laten overtuigen.
Muziek en Informatie
Meer informatie en prijzen over de beschreven Astell&Kern A&ultima SP1000M, vind je in onze webwinkel:
Spotify
Tidal
Dit document is eigendom van art's excellence - © copyright 2018